Mei 2019: het “Africamuseum” Tervuren

Graag nodigen we uit in het vernieuwde  “Africamuseum” te Tervuren. Exceptioneel zal de conservator-directeur van het Africamuseum , de heer Gryseels een inleiding geven over de nieuwbouw-renovatie van het Museum, die door architect Stéphane Beel werd geleid , en de visie en de plaats van het museum in de hedendaagse tijd. Na de controversie in  talrijke artikels van de geschreven pers en programma’s op TV, door journalisten en opiniemakers waarvan de meeste nooit of amper in Congo zijn geweest, willen Antwerpen Cultuurstad en haar leden een eigen mening vormen bij een bezoek aan dit museum. 

Op de conferentie van Berlijn in 1884 wijzen afgevaardigden van 14 Europese landen met de “Akte van Berlijn” “Congo Vrijstaat” rechtstreeks aan Koning Leopold II toe. Het Belgisch parlement, allerminst enthousiast, verleent aan Leopold de (grondwettelijke vereiste) toestemming om als staatshoofd op te treden. Hij neemt H. R. Stanley, die Centraal Afrika goed kende, in dienst. Hij zal de koloniale ambities van de koning realiseren.

De handel in ivoor en  rubber moesten de kas spekken eerst van Leopold II en later die van de Belgische Staatskas. De veldtochten die “Congo Vrijstaat” ondernam tegen de Arabo-Swahili’s moesten de Vrijstaat vrijwaren van slavenhandel en economische concurrentie. Later zal de Vrijstaat overgaan in een Belgische kolonie en nog later onafhankelijk worden op 30 juni 1960.

De getoonde collectie van het museum is maar een fractie van de grote collectie (150.000 stuks). Het Africamuseum van nu is meer dan de private collectie van koning Leopold II. De wetenschappelijke collectie bevat, 160.000 stuks ethnografica (inclusief menselijke resten), de afdeling zoölogie telt meer dan 10 miljoen specimen, de etno-musicologie telt 8000 muziekinstrumenten naast 2500 uren opnames van traditionele muziek, het uitzonderlijk xylarium bevat 56.000 stalen van houtsoorten, er worden 500.000 films en foto’s bewaard, enz. Het volledige archief van Stanley kan geconsulteerd worden. Het museum heeft een kopie van de oudste, echte wiskundige antiquiteit ter wereld, het Ishango-beentje (met priemgetallen), ontdekt door Jean de Heinzelin de Braucourt. Hierover is nooit teruggave gevraagd! Wel is er in de media sprake van enkele “dure “ stukken, die naar Congo terugmoeten.

Organisator Michel Berte geeft tijdens de heenrit in de bus een opfrissing van gegevens uit de uitnodigingsbrief, en reikt bijkomende bedenkingen aan. 61 leden hebben een beladen ervaring beleefd.